Purmerend maakte kennis met het medium film, net als zovele andere plaatsen, door rondtrekkende reisbioscopen op de kermis. Nicolaas Hendrik Schinkel had zo’n reisbioscoop met “levenden photographiën” en kwam voor het eerst rond 1907 in Purmerend. Naast de fraai gedecoreerde bioscooptent had hij de beschikking over een woonwagen die als slaapgelegenheid diende. De voorstellingen met de Kinematograaf werden destijds gegeven aan de Westerstraat. De reisbioscoop van de heer Schinkel bleef tot 1934 in gebruik.
In 1912 kreeg de heer Schinkel het idee om in Purmerend een vaste bioscoop te openen. Financieel gezien een nogal gedurfde en gewaagde onderneming. Hij gaf de toen nog onbekende Purmerendse architect J.J.P. Oud de opdracht een bioscoop te ontwerpen. Deze architect behoorde later tot één van de belangrijkste Nederlandse architecten van de twintigste eeuw. Oud was betrokken bij de oprichting van De Stijl in 1917 waar ook beeldend kunstenaars als Piet Mondriaan, Theo van Doesburg en architect Gerrit Rietveld bij betrokken waren.
Cinema Schinkel
(Foto: collectie E.W.J. Barten)
De heer Oud ontwierp voor de heer Schinkel een eenvoudig en strak vormgegeven bioscoopgebouw. Op 21 november 1913 kon het Purmerendse publiek voor het eerst met Cinema Schinkel, zoals de bioscoop genoemd werd, kennis maken. Het verschil in de entreeprijzen was ook in het zitcomfort duidelijk. De zaal had houten klapstoelen (de goedkope plaatsen) en de stoelen op het balcon waren bekleed met rood pluche (de duurdere plaatsen). Een journalist van de Purmerender Courant schreef lyrisch: “Op dit fraaie balkon had de heer Schinkel zelfs de Koningin kunnen ontvangen”. In totaal konden 250 bezoekers in het theater een plaats vinden. In de tijd van de “stomme films” werden de beelden begeleid door een pianino, een soort piano en orgel. Deze werd bespeeld door de heer Van Der Stok. De heer Schinkel zelf gaf als explicateur uitleg bij de beelden. Later kwamen zijn zonen Cor en Henk in het bedrijf werken. Zoon Cor als operateur en zoon Henk als kaartverkoper en zaalwacht.
In 1951 kwam de heer Schinkel te overlijden. Het bedrijf werd voortgezet door zijn zoon Henk. (Zoon Cor was tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1943 al overleden). Het bioscoopbezoek was enorm gestegen en Henk Schinkel besloot tot modernisering van het theater. Architect Jan Plas ontwierp een voor die tijd moderne, nieuwe bioscoop die vanaf 26 maart 1959 in bedrijf werd genomen. De zaal was 8 meter langer geworden en 4 meter breder waardoor er voortaan 360 bezoekers van de film konden genieten. Er waren nieuwe bioscoopfauteuils geplaatst die door verschil van kleur de diverse rangen aangaven.
Begin jaren zeventig kwam de kentering. Het bioscoopbezoek liep terug door toedoen van televisie, video en andere vormen van vrijtijdsbesteding. Toen Purmerend in 1980 een splinternieuwe bioscoop kreeg (de Metro op de Gors) was het vrij snel met Cinema Schinkel gedaan. Met de vertoning van “Vier vuisten op safari”, een film met Terence Hill & Bud Spencer op woensdag 14 april 1982 viel definitief het doek. Aan bijna tachtig jaar bioscoopgeschiedenis was een eind gekomen.
Metro Purmerend – september 2007
(Foto: Henny Wittekamp)
Bioscoop Metro 1 2 3 4
Ruim 20 jaar geleden neergezet midden in een weiland als theater met drie zalen en 640 stoelen. In 1998 gerenoveerd en uitgebreid met een vierde zaal, een grotere foyer en uitgiftebalie. Het complex bestaat tegenwoordig uit 4 zalen met in totaal 940 stoelen met veel beenruimte, grote schermen en digitaal geluid.