Wat heeft het klooster van de Zusters van Liefde uit Tilburg te maken met een bioscoop in Zwolle? Eigenlijk heel weinig, ware het niet dat op de plek waar vroeger het klooster heeft gestaan, op het Gasthuisplein, de nieuwe bioscoop De Kroon is geplaatst. Van geweide grond naar de glitter en glamour van Hollywood.
Voorzijde De Kroon bioscoop toen deze nog in de Diezerstraat was gevestigd.
(Foto: E.W.J. Barten)
Bioscoop De Kroon heeft eerst ergens anders gestaan, namelijk in de winkelstraat van Zwolle: de Diezerstraat. De heer David Pinto was de eerste eigenaar van de bioscoop die op 29 juli 1911 voor het publiek werd geopend. Het theater was gebouwd naar een ontwerp van architect De Helder en werd door de Zwollenaren goed bezocht. Niet alleen film maar ook variété stond op het programma. Het publiek kreeg in de begin jaren van de film een compleet verzorgd avond je uit met film en artiesten. In 1929 werd het theater naar een ontwerp van architect H.J.Voogden verbouwd. Vermoedelijk vanwege de komst van de geluidsfilm. Het werd een pand met twee hoofdgevels waarin traditionele elementen (baksteen, dakpannen) werden gecombineerd met een zakelijke strakke, kubistische vormgeving. Een fraai voorbeeld van de Nederlandse architectuur tussen de beide Wereldoorlogen.Tot 1937 is de heer Pinto eigenaar van het theater geweest. De bioscoop werd daarna eigendom van de heer J. H. Kroon.
Achterzijde bioscoop De Kroon in de Diezerstraat.
(Foto: E.W.J. Barten)
Bioscoop De Kroon was niet de enige bioscoop van Zwolle. In 1929 kreeg het theater concurrentie van een theater welke aan de Westerlaan werd gevestigd: de Buitensociëteit. In 1933 verhuisde dit theater naar de Stationsweg (tegenwoordig Stationsplein) en kreeg de naam Nieuwe Buitensociëteit. Het theater valt tegenwoordig onder de Regardz Groep welke ook diverse hotels en meeting-centers in Nederland exploiteert. JT Bioscopen programmeert de bioscoopzalen van de Regardz Nieuwe Buitensociëteit.
In 1992 werd bioscoop De Kroon aan de Diezerstraat gesloten om aan het Gasthuisplein een geheel nieuwe accommodatie te betrekken. De nieuwe bioscoop, ontworpen door de architect dhr. Loerakker, heeft vier zalen en er kunnen 902 bezoekers plaats nemen. De bioscoop is aangesloten bij de Minerva Groep die het theater programmeert. In het oude bioscooppand aan de Diezerstraat zijn thans winkels gevestigd.
De nieuwe Kroon Bioscoop op het Gasthuisplein.
(Foto: E.W.J. Barten)
Naast De Kroon en de Nieuwe Buitensociëteit heeft Zwolle nog een tweetal bioscopen gekend. Daarvoor moeten we zeker meer dan 40 tot 60 jaar terug in de tijd. Aan de Blijmarkt was, in het pand van de schouwburg, van 1960 tot 1964 de Odeon bioscoop gevestigd. Een bioscoop die door de eigenaar van De Kroon werd geëxploiteerd. Een lang leven was dit theater niet gegund. Tegenvallende inkomsten door de opkomst van de televisie was de oorzaak dat het theater na vier jaar al weer gesloten werd. Een andere bijzondere “bioscoop” was de Spoorbio die rond 1946 bij het station van Zwolle heeft gestaan. In een wagon van de NS, die was omgebouwd tot filmzaaltje, werden bioscoopjournaals vertoond. (Zie ook “Bijzondere bioscopen”).
Bronnen:
Publicatie Kring Zwolle i.s.m. Afd. Monumentenzorg Zwolle, juni 1996.
De foto’s op deze pagina zijn genomen door de filmhistoricus E.W.J. Barten en zijn afkomstig uit zijn eigen collectie.
Heeft u meer informatie over of oude foto’s van de bioscopen in Zwolle? Stuur ons een e-mail (zie onder “Contact”).