Centrum Theater Nijmegen (1960 – 2005)

Nijmegen is de oudste stad van Nederland. In 2005 werd het 2000-jarig bestaan van de stad uitgebreid gevierd. Toch was 2005 niet alleen het jaar van feestvieren. In dat zelfde jaar sloot één van de geliefdste bioscooptheaters van de stad, het Centrum Theater, haar deuren.

Het Olympia Theater in de Lange Burchtstraat.

De geschiedenis van de Nijmeegse bioscopen begint al in het begin van de vorige eeuw. Het Nijmeegsch Bioscooptheater Kinematophoon opende zijn deuren aan de Grotestraat 26 in 1908. Reeds een jaar later verhuisde het naar Grotestraat 8 en ging door het leven als Nieuw Nijmeegsch Bioscooptheater. In 1912 veranderde de naam in Familie Bioscoop, om een jaar daarna te verhuizen naar de Lange Burchtstraat 8. Hernoemt als bioscoop Olympia viel het ten prooi aan het vergissingsbombardement van 1944. (Bron: Magazine “De Blik”). Nijmegen kende voor de Tweede Wereldoorlog 4 bioscopen: naast het Olympia Theater had men het Luxor Theater op de Mariënburg, het Chicago Theater in de Broerstraat en het City Theater in de Houtstraat. Al deze bioscopen gingen tijdens het bombardement in 1944 verloren. Het Concertgebouw “de Vereeniging”, waar ook filmvoorstellingen werden vertoond, maar die ook voor concerten en toneelvoorstellingen werd gebruikt, overleefde de oorlog. Het bestaat nog steeds en is wekelijks uitverkocht met theatervoorstellingen en concerten. Eenmaal per jaar geeft de filmclub “Nijmegen blijft in beeld” twee avonden lang in Concertgebouw “de Vereeniging” hun jaarvoorstelling. Beide avonden zijn altijd dik uitverkocht.

Suikerzakje van het Scala Theater in de Burchtstraat.

Na de bevrijding werd er met de wederopbouw van de binnenstad van Nijmegen begonnen. Naast woningen, winkels en bedrijven werden er ook nieuwe bioscopen gebouwd. In 1946 het Asta Theater aan de Krayenhofflaan (die in 1969 verbouwd werd tot Metro Theater) en in 1948 verrees aan de Eiermarkt de noodbioscoop Scala die er tot 1957 voorstellingen gaf. In 1958 opende een geheel nieuw Scala Theater haar deuren aan de Burchtstraat. In de Groenestraat werd eveneens een nieuwe bioscoop in 1948 geopend: het Corso Theater. Dit theater gaf tot 1968 voorstellingen en sloot toen haar deuren. Door de komst van de televisie en andere modernere bioscopen nam het bezoek in dit theater dusdanig af dat sluiting onvermijdelijk was.

Het Centrum Theater in volle glorie.
(Foto: Jan Mooibroek)

Halverwege de jaren vijftig kwamen er 3 bioscopen nieuwe bioscopen bij: het Carolus Theater (1955), het Luxor Theater (1955 tot 1986) en het reeds eerder genoemde nieuwe Scala Theater (1958 tot 1999). In 1960 werden er nog twee bioscopen geopend: het Luxor Theater kreeg er een tweede zaal bij, het Studio Theater, en in de Houtstraat opende het Centrum Theater haar deuren.

Zaal Centrum 1 na de verbouwing in de jaren negentig.

Met name Carolus, Luxor en Centrum werden de bioscopen van Nijmegen. Bijna alle drie waren gelegen rond het Plein ’44 en werden druk bezocht. Het waren grote bioscopen die plaats boden aan 800 tot 900 bezoekers. Met name aan het Centrum Theater koesteren de Nijmegenaren warme herinneringen. Niet alleen vanwege de nostalgische sfeer die in het theater was blijven hangen maar ook vanwege het goede filmgeluid in het theater. In de negentiger jaren werd het theater opgedeeld in twee zalen met ruimte voor 662 bezoekers. (Bron NVB infocentrum). Met name tijdens de vertoning van `Titanic` waren de zalen regelmatig uitverkocht.

Hoewel het al een tijdje slecht ging met het theater kwam de sluiting toch nog vrij onverwacht. Directeur en mede eigenaar Peter van der Mars schrijft de neergang van het theater toe aan diverse factoren: de komst van de euro, de plattere portemonnee van de bezoekers, het illegaal downloaden van actuele films en de slechte bereikbaarheid van de binnenstad met de auto. Het faillissement van het theater werd aangevraagd door de twee zussen van Van der Mars. Zij zagen de toekomst van de bioscoop al langere tijd somber in en wilden er van af. (Bron De Gelderlander).
De laatste films die in het Centrum theater vertoond werden waren `The 40 Year Old Virgin´ en `Four Brothers´. Op 23 oktober 2005 werd het theater definitief gesloten.

Centrum 2 na de verbouwing in de jaren negentig.

De huidige stand van zaken is dat Nijmegen nog 2 bioscopen heeft: het Carolus Theater en het Calypso Theater  (geopend in 1985). Beide bioscopen worden geëxploiteerd door JT Bioscopen. Heel bijzonder is het artplex LUX welke op 22 oktober 2000 werd geopend door de legendarische Franse filmster Catherine Deneuve. Lux trekt jaarlijks meer dan 200 duizend bezoekers.Twee van de negen filmzalen zijn overigens niet in het mooie en moderne, vier jaar oude Poortgebouw gevestigd, maar in het uit 1929 stammende pand aan de overkant, waar met filmhuis Cinemariënburg de geschiedenis van LUX feitelijk begon. In 2004 werd het art filmcomplex gekozen door lezers van cinema.nl, de filmsite van De Volkskrant en VPRO,  tot `beste filmtheater van Nederland´. Wat de bezoekers in Lux waarderen? De gemoedelijke sfeer, het café, het moderne, van alle gemakken voorziene gebouw, het geluid en het filmaanbod. Naast het vertonen van films vindt u in LUX ook nog theater, debat, cursussen, exposities en nog veel meer activiteiten.

Heeft u herinneringen, foto´s over bovenvermelde theaters, mail ons. Uw reactie´s en/of foto´s zijn van harte welkom. Zie ´Contact´.

Bronnen:

Info en foto´s Olympia Theater en suikerzakje Scala met vriendelijke toestemming van

Noviomagus.nl

Foto´s Centrum Theater: Forum Moviemachine.nl