Tivoli Noord-Scharwoude (1942-1986)

Deze foto is gemaakt in oktober 1949. In de vitrines reclame voor de L&H-film OUR RELATIONS (1936) en de piratenfilm THE BLACK ARROW (1948).
(Foto: Hermann Möller. Afdruk van negatief in collectie Karl Möller).

Het Tivoli Theater speelde een belangrijke sociale functie in en rondom Noord-Scharwoude. Niet alleen hebben vele inwoners er vele onvergetelijke filmvoorstellingen gezien maar ook werden er bruiloften en partijen gevierd. De Langedijker Schietclub had in het theater ook zijn domicili. In vroeger tijden werd gekolft (een West-Friese/oud-Hollandse balsport die nog steeds op bescheiden schaal wordt gespeeld). Naar men zegt zou de kolfbaan nog onder de vloer van de bioscoop liggen.

Interieur zaal en filmdoek Tivoli Theater ca. 1950.
(Foto: Hermann Möller. Afdruk van negatief in collectie Karl Möller).

De Tivoli bioscoop was in een vroeger leven een café en een paardenstal geweest. In 1942 werd het door de firma Kok & Co tot bioscoop omgetoverd. Het was zeker voor die tijd een bijzonder fraai bioscoopgebouw met een zaal, balkon en toneel. Ook de buitenkant van het theater was fraai versierd met  doorzichtige glas-in-lood ramen waarin in witte letters de naam Tivoli te lezen viel. Achter deze glas-in-lood ramen bevond zich de projectiecabine. Na de komst in 1963 van de heer Theo Sintenie als nieuwe exploitant van het theater veranderde er het een en ander. Zo werd de fietsenstalling naast de bioscoop verbouwd tot foyer. De heer Drost uit Heerhugowaard, die van 1964 tot 1976 in de Tivoli gewerkt heeft, weet zich dat nog goed te herinneren.

Kijk op de zaal met balcon en filmcabine, ongeveer gemaakt in 1950.
(Foto: Hermann Möller. Afdruk van negatief in collectie Karl Möller).

In een brief die hij naar filmhistoricus E.W.J. Barten, die een tweetal artikelen over de Tivoli bioscoop geschreven heeft voor het blad “Van Otterplaat tot Groenveldsweid” (een blad over de historie van Langedijk) schrijft hij: “De verbouwing werd ‘door een of andere kunstenaar uit Castricum of Bakkum’ uitgevoerd. De verbouwing heeft wel een paar jaar geduurd want hij deed alles alleen en was af en toe gewoon een paar weken verdwenen, maar het was wel een vakman en het resultaat toen het af was, was er dan ook naar: een mooie foyer waarin de pauze van de film van alles getapt werd. Ook ging de heer Sintenie in die tijd door met de bruiloften en partijen. Mijn bruiloft heb ik Tivoli gevierd”. Ook andere mensen herinneren zich graag aan het theater. Een mevrouw uit Oudkarspel herinnert zich haar eerste filmgebeuren in de Tivoli: “Dat was in 1962, de film die er draaide was “Muiterij op de Bounty” met Marlon Brando. Voor 60 cent zat ik op de 2e rang en voor 15 cent kocht ik in de pauze snoep”. Ook de vele Elvis Presley films die in het theater vertoond werden behoorden tot haar favorieten.

Het ingegooide glas-in-lood raam, februari 1999.
(Foto: E.W.J.Barten)

De heer E.W.J. Barten, destijds wonende in Noord-Scharwoude, schreef ook voor de rubriek “Een tevreden consument maakt een volle tent” in het blad Skoop van april 1977, de volgende herinnering: “In april 1977 zag ik in het kleine en enigste bioscoopje van Noord-Scharwoude de klassieke film ‘Dr. Zhivago’. De film was, samen met 7 andere M.G.M. films, eind januari al uit de roulatie genomen maar de bioscoop had een contract en dus konden wij deze toch wel erg goede film eind april nog aanschouwen. De film was stuk gedraaid, dat kon je duidelijk zien. Hele stukken eruit, wazig, vreemde kleurovergangen, sommige stukken waren zelfs met een plakbandje vastgeplakt, hetgeen de kwaliteit niet ten goede kwam. De bioscoopeigenaar had drie en een half uur nodig gehad (zo’n beetje ook de lengte van de film) om de film nog een beetje toonbaar te maken. De verhuurmaatschappij moet blijkbaar gedacht hebben “dat de film toch uit de roulatie zou gaan” en het vod van een film zomaar opgestuurd hebben”.

Toen in 1977 de Metro Bioscoop in Heerhugowaard werd geopend pakten zich donkere wolken samen boven het Tivoli theater. Het bioscoopbezoek liep terug omdat de mensen kozen voor de moderne bioscoop in Heerhugowaard. Toch heeft de Tivoli het nog bijna 10 jaar vol weten te houden. In 1986 trachtte de heer Sintenie nog de bioscoop door te starten als “Disco-Film Theater Graffity”, maar dit avontuur mislukte. De deuren bleven toen voorgoed gesloten. Wat daarna volgde is een triest relaas. Het eens zo geliefde theater stond jarenlang leeg en verviel steeds meer tot een bouwval. De glas-in-lood ramen waren gedeeltelijk ingegooid en de weersinvloeden hadden het theater veranderd in een doorweekt en verrot gebouw. In het jaar 2000 heeft de heer Sintenie het pand uiteindelijk verkocht aan een projectontwikkelaar met als doel om op de plek waar eens films werden vertoond woningen te gaan bouwen. Van 2002/2003 was het pand door een echtpaar in gebruik als woonhuis. In 2007 is het oude bioscooppand omgebouwd tot zorgappartementen. De historische gevel van het pand is intact gebleven. Alleen het karakteristieke fraaie glas-in-lood raam met de naam  “Tivoli” is verdwenen en vervangen door gewone ramen.

Het volledig vervallen Tivoli Theater in 1993.
(Foto: E.W.J. Barten)

Interieur Tivoli in 2003 met de twee oude Ernemann VIII projectoren.
Op de plek waar eens de cabine was kan men nu blijkbaar slapen.
(Foto: collectie E.W.J)

Bronnen:
Voor dit verhaal is gebruik gemaakt van een tweetal artikelen die verschenen zijn in het blad “Van Otterplaat tot Groenveldsweid”, een uitgave van de Stichting Langedijker Verleden.
Theater Tivoli: mijn ‘Cinema Paradiso’ (oktober 2004)
Tivoli deel 2: brieven en foto’s (oktober 2005)
Skoop, april 1977
Met dank aan de auteur van deze artikelen: dhr. E.W.J. Barten.