Autobios Drouwen op een ansichtkaart uit 1971- Het gebouwtje in het vierkantje is de projectiecabine. (Kaart met dank aan Roloff de Jeu)
Nederland slechts 2 echte drive-in bioscopen gehad: Autobios De Oude Waag in Drouwen en de Autokino in Landgraaf. Drive-In bioscopen is een fenomeen dat is komen overwaaien uit Amerika. In 1933 werden daar de eerste drive-in theaters geopend. Het hoogtepunt beleefde dit bioscoopfenomeen in de jaren vijftig en zestig. Alleen al in Amerika waren er meer dan 4000 drive-in theaters. In de jaren zeventig begon de grote leegloop van de drive-ins. Met de neergang van de drive-in bioscopen verdween ook het begrip B-film. Goedkoop gemaakte low-budgetfilms welke door het tienerpubliek, gezeten op de achterbank van de auto, gretig werden verslonden.
Iemand die al snel in de gaten had wat de teeners graag wilden zien was Samuel Z. Arkoff (1918 – 2001) die met zijn American International Pictures studio de ene na de andere B-film maakte. Met titels als “The She Creature”, “I Was A Teenage Werewolf”, “Beach Party”, “Blacula” etc. wist hij in korte tijd de drive-in theaters te veroveren. Ook ontdekte hij de toen nog onbekende maar tegenwoordig legendarische regisseur Roger Corman die met zijn Edgar Allan Poe verfilmingen als “The Premature Burial” wereldfaam kreeg en filmsterren als Jack Nicholson en Peter Fonda die debuteerden in een American International Picture (o.a. “The Wild Angels”).
De overblijfselen van wat eens de cabine was van de autobios in Drouwen. (Foto Jan Mooibroek)
AUTOBIOS DROUWEN
De eerste autobios werd in juli 1969 geopend in het Drentse Drouwen. De heer Hilbolling, toenmalig exploitant van het recreatiecentrum De Oude Waag, haalde het fenomeen autobios als nieuwtje naar Nederland. Hij had het idee niet in Amerika opgedaan maar via een kennis uit Zuid-Afrika. Om een autobios in bedrijf te zien is hij toen met zijn schoonzoon Harm Delger, die later de exploitatie zou overnemen, tijdens een sneeuwstorm naar het Duitse Gelsenkirchen gereden. Ondanks het slechte weer waren er toen ruim 1100 bezoekers in de Duitse autobios. De heer Hilbolling moet toen gedacht hebben: dat moet in Nederland ook kunnen en opende in 1969 de eerste drive-in bioscoop in Nederland. De publiciteit was groot. De gehele landelijke pers heeft toen aandacht aan de opening besteed. De jaren ’81 tot ’83 waren de beste jaren voor de autobios. Een verklaring hiervoor is er niet, misschien omdat men er mocht roken, praten en drinken en doen wat je wilt in de auto.
De films werden vertoond op een groot scherm, in Drouwen was dat op een metalen scherm van tig vierkante meter, en het geluid kwam via een klein geluidsboxje die aan een paal hing in je auto. Problematisch werd het film kijken als het begon te regenen en de ruitenwissers van de auto aan moesten worden gezet. De films die vertoond werden waren vaak, om het maar op zijn zachtst te zeggen: simpel. Geen imposante of gecompliceerde filmwerken, maar eenvoudige kost die gemakkelijk vanuit de auto te bekijken waren. Komedies, actie- en horrorfilms. De autobios in Drouwen vertoonde op het laatst bijna alleen nog maar sexfilms of zoals ze door de exploitant werden genoemd: natuurfilms. Het was een vreemd gezicht dat je als argeloze autorijder langs de Autobios in Drouwen reed midden in een weiland een groot scherm zag staan waarop hitsige dames met wellustige heren dingen deden die het daglicht niet konden verdragen…
Mevrouw Delger, de dochter van de heer Hilbolling, bij het neergehaalde scherm van de autobios in Drouwen. (Foto: NvhN)
In 1994 werd de laatste film in Autobios “De Oude Waag” in Drouwen vertoond. Net voor het 25 jarig jubileum werd het tot ver in de omtrek zichtbare hoge, stalen filmscherm neergehaald en werd als schroot afgevoerd. Het recreatiecentrum “De Oude Waag” bestaat nog steeds, alleen is er van de autobios bijna niets meer terug te vinden. Alleen een klein vervallen schuurtje waarin vroeger de projectoren hebben gestaan herinnert aan 25 jaar drive-in geschiedenis in Drouwen.
AUTOKINO LANDGRAAF
Tien jaar na de opening van de eerste autobios in Drouwen werd er een tweede drive-in bioscoop in Nederland geopend. Dat was in het Limburgse Landgraaf: Autokino Fonke. Deze autobios was gelegen tussen het themapark Mondo Verde en Megaland (bekend van Pinkpop). De films werden vertoond op een groot scherm (28 x 12 meter) en het geluid werd uitgezonden via een lokale frequentie op de autoradio. Maar op elke parkeerplaats waren ook speakertjes aanwezig die in de auto konden worden gehangen. De Autokino heeft het tot de winter van 2001/2002 volgehouden. Op de website van de autobios lezen we dat de Autokino na het carnaval in 2002 weer zijn voorstellingen zal hervatten. Is het carnaval uitgelopen en zijn ze nog steeds feest aan het vieren of is het over en uit met de autobios in Landgraaf? We gaan maar van het laatste uit.
Toch gaan er de laatste tijd verhalen rond dat de huidige eigenaar van de Autokino, Pink-pop baas Jan Smeets, de drive-in bioscoop graag weer nieuw leven wil inblazen met behulp van de mensen van het Royal Theater in Heerlen. Tot op heden is er echter nog niets concreets uit gekomen.
Sticker Autokino Schaesberg/Landgraaf