Electro Bioscoop Veendam (1911 – 1935)

 

De bioscoopgeschiedenis van Veendam begint tijdens de jaarlijkse kermis in het jaar 1910. Zoals gebruikelijk was het op de kermis een drukte van jewelste. Vooral bij de tent van Carl Welte’s reisbioscoop stonden rijen mensen te wachten om naar binnen te mogen gaan om het wonder van “den levenden beelden” te kunnen aanschouwen. Onder deze wachtende mensenmassa stonden ook de heer en mevrouw de Graaff. Na de vertoning kwam dit echtpaar, evenals de vele andere bezoekers, onder de indruk weer naar buiten. Wat misschien wel de doorslag heeft gegeven in het vestigen van een bioscoop in Veendam was dat de heer de Graaff de volgende dag de directeur van de bioscooptent met twee zware emmers vol geld naar de bank zag lopen. Dat was nog eens snel geld verdienen moet hij gedacht hebben. Het idee om een echte bioscoop in Veendam te beginnen liet hem niet meer los. Meneer de Graaf ontdekte dat de firma Pathé in Frankrijk filmprojectie apparatuur leverde. Nadat hij de benodigde financiën rond had kon hij de apparatuur bestellen die hij plaatste in een houten schuurtje in de Kerkstraat. De eerste, echte bioscoop van Veendam was een feit.

Het pand van Combi Foto is het pand waar eens de Electro Bioscoop gevestigd was.
(Foto: Jan Mooibroek)

In 1911, tijdens de Paasweek, werden de eerste voorstellingen gegeven. De eerste voorstelling liep niet geheel volgens verwachting: er was geen publiek. Het hoe en waarom het publiek niet kwam opdagen is nooit duidelijk geworden. De volgende dag, zaterdag, was de zaal echter uitverkocht. Maar ook toen waren er problemen. Tijdens de voorstelling gaf de projector de geest en moest iedereen weer naar huis gestuurd worden. Pas op zondag 1e Paasdag liep alles naar wens en kon het Veendammer publiek genieten van de vele korte filmpjes die op het programma stonden. De eerste echte lange speelfilm die in het theater vertoond werd was “De ramp van de Titanic” in 1912. Bijzonderheid bij deze film was dat de exploitanten van de Electro Bioscoop – de eerder genoemde heer de Graaff en de heer Duut – een koor hadden ingehuurd die tijdens de voorstelling van de Titanic het lied “Nader tot U” zong. Het publiek was tot tranen toe geroerd.

De gemeente Veendam was erg blij met de bioscoop want de vermakelijkheidsbelasting zorgde voor extra inkomsten in de gemeentekas. Het zal dan ook niemand verbazen dat de gemeente erg blij was toen sociëteit Veenlust een vergunning aanvroeg voor het bouwen van een schouwburg-bioscoop. Een tweede bioscoop bracht immers nog meer geld voor de gemeente op. Omdat Veendam eigenlijk te klein was voor 2 bioscopen werden de eigenaren van de Electro Bioscoop verzocht om de bioscoopzaal in Veenlust te gaan exploiteren. Hoewel de 2 theaters niet dezelfde films draaiden werd het bezoek in de Electro Bioscoop steeds minder. Men koos voor de nieuwe, moderne zaal van Veenlust. Op 31 juli 1932 werden voorlopig de laatste films in de Electro Bioscoop vertoond.

Nadat de gemeente besloten had om zelf de Veenlust bioscoop te gaan exploiteren werd de Electro Bioscoop in de Kerkstraat weer tijdens de kerst in 1933 geopend. Geluidsfilm had zijn intrede gedaan en ook had Veendam er een nieuwe bioscoop bij gekregen: het City Theater, dat slechts enkele honderden meters van de Electro Bioscoop lag. De kosten van de geluidsapparatuur, de concurrentie van Veenlust en City waardoor de Electro bioscoop zijn prijzen moest verlagen om toch maar publiek in de zaal te krijgen, bleken uiteindelijk funest te zijn. In augustus 1935 sloot de allereerste bioscoop van Veendam voorgoed haar deuren.

Bronnen:
Jan Mooibroek: “Bewegende beelden – Witte doeken”.
Bewerking met toestemming van de auteur.

Reageren niet mogelijk...